De gezichten en verhalen achter Stadsakker Gouda
Ons Team
Klik op een naam om het verhaal te lezen.
Tuinder
Tyara Slager
Via mijn vriend Jetse hoorde ik over Stadsakker Gouda. Er lagen plannen om een groentetuin in de stad te beginnen en de initiatiefnemers waren op zoek naar een tuinder die de groente wilde gaan telen. Er liepen gesprekken met een ervaren tuinder en er was voldoende ruimte om daarnaast nog een tuinder groente te laten telen. Ik had net mijn opleiding aan de Warmonderhof afgerond en ik wilde graag met mijn kennis aan de slag te gaan. Die ervaren tuinder heeft er uiteindelijk vanaf gezien, wat ervoor zorgde dat ik opeens alleen aan de slag mocht gaan om de Goudse groente te telen.
Dat was wel even slikken, maar gelukkig waren er veel mensen die mij meteen steunden en hulp aanboden. Het voelt ook echt als een gezamenlijke uitdaging.
Pas toen ik een relatie met Jetse kreeg ben ik biologisch gaan eten met meer groentes. Iets wat ik van huis uit niet heb meegekregen.
Doordat ik regelmatig bij Jetse thuis was, at ik ook vaak mee. Zijn ouders kookten voornamelijk biologisch. Al snel merkte ik verschil in mijn gezondheid. Ik kreeg meer kleur in mijn gezicht en was minder snel ziek. Daarvoor was ik vaak verkouden terwijl ik toch regelmatig buiten kwam en wel bestand zou moeten zijn tegen weerschommelingen. Tegenwoordig heb ik daar bijna geen last meer van.
Ik ben een groot dierenliefhebber. Om die reden ben ik gestart met een opleiding tot dierenartsassistent en later ook dierenverzorger. Beide opleidingen heb ik niet afgemaakt omdat het toch niet echt bij me paste. Door Jetse werd ik enthousiast over een opleiding bij de Warmonderhof om te studeren voor biodynamische landbouw. Die heb ik dan ook volledig afgerond. Hier bij Stadsakker Gouda valt alles op zijn plek.
Ik hoop dat we hier uiteindelijk volledig biodynamisch aan de slag kunnen gaan. Dat betekent dat alles erop gericht is om samen te werken met de natuur en de kosmos. Bij biodynamisch hoort ook kringlooplandbouw.
Met Stadsakker Gouda hoop ik vooral dat we de verbinding met elkaar weer terugvinden, want die zijn we in de huidige tijd een beetje kwijtgeraakt. Als mens hebben we gezelschap nodig. Ik vind het dan ook erg leuk om mensen tijdens de verkoopmomenten te spreken. Op dit moment is dat nog alleen op de dinsdagmiddag, maar hopelijk kunnen we dat in de toekomst uitbreiden zodat er meer gelegenheid is om verse groente te kopen. Op dat soort momenten krijg je ook terug wat mensen van de groente vinden. Zo kreeg ik te horen dat de andijvie lekker stevig was en niet heel erg slonk in de pan. Ook vonden de mensen de andijvie erg lekker van smaak. Fijn om terug te krijgen dat de zorg en aandacht geproefd wordt.
In de winter zou ik het leuk vinden om dingen te doen zoals gezamelijk insectenhotels bouwen en als dat goed ontvangen wordt volgt er vast meer. Er valt genoeg te leren.
Jetse Smits
Toen ik voor mijn opleiding een stageplek zocht en die nergens kon vinden, ben ik uiteindelijk op een boerderij terecht gekomen. Achteraf ben ik daar heel blij mee dat het zo gelopen is. Door mijn stage kwam ik erachter dat ik het werken op een boerderij heerlijk vind. Vroeger was boer een scheldwoord dat stedelingen gebruikten voor leerlingen die niet uit de stad kwamen. In mijn geval uit een dorp nabij Gouda, Waddinxveen.Niet bepaald stimulerend om voor een vak als boer te kiezen. Ik schaamde me er in eerste instantie ook voor om bij een boer te moeten werken.
Inmiddels heb ik mijn opleiding aan de Warmonderhof afgerond en werk ik voor een biologische koeienboer in Woerden met veel plezier. Naast mijn werk daar help ik mijn vriendin Tyara (die aangesteld is als vaste boer voor Stadsakker Gouda) wekelijks met haar werkzaamheden en heb ik mijn eigen oesterzwammenkwekerij die steeds groter wordt. Bij ons thuis is het eten van biologisch eten enorm belangrijk. Nadat een nare ziekte meerdere keren was teruggekomen bij mijn oma besloot mijn opa om zo veel mogelijk biologisch en biologisch-dynamisch te gaan eten en hij begon zijn eigen moestuin. Hij was van mening dat onbespoten groente een positieve bijdrage zou kunnen leveren aan hun gezondheid. Ze zijn beiden over de 85 geworden. Het lijkt erop dat overstappen op biologisch eten een goede keuze was. Mijn vader en ik kwamen toen opa nog leefde regelmatig bij hem op de moestuin en mijn vader had zelf ook een moestuin.Mijn ouders staan al zo lang ik mij kan herinneren met biologische groente op de markt en zelf eet ik ook uitsluitend biologisch als mogelijk. Gebruik van gif en kunstmest heeft nadelige gevolgen voor de smaak en opname van vitamines in de groente. De dagelijkse twee ons groente die geadviseerd wordt volstaat al lang niet meer als je voor conventionele landbouw kiest naar mijn idee.Van biologische groente heb je dus minder nodig en daarnaast vult het ook veel beter met een lekkerdere en sterkere smaak. Mijn ouders kopen hoofdzakelijk lokaal in. Dat zorgt ervoor dat de groente altijd vers is en door zo min mogelijk tussenschakels levert het ook een eerlijke prijs op voor de boer die daardoor zijn werk kan blijven voortzetten op de natuurlijke manier.
Voor Stadsakker Gouda vind ik het belangrijk om regeneratief te werk te gaan. De bodem is al van mooie kwaliteit. Dat hebben we al gemerkt de afgelopen maanden toen het weer flink wisselvallig was. In natte periodes wordt het water goed opgenomen door de grond en bij droge periodes is de grond in staat om water vast te houden. Door te werken met bodembedekkers en compost kunnen we de bodem gezond houden en zelfs nog beter maken dan die al is en dat komt natuurlijk allemaal terug in de groente.
Voorzitter Stichting Stadsakker
Gert Olbertijn
Al 50 jaar woon ik in Gouda, waarvan 35 jaar in de wijk Goverwelle. In mijn dagelijks leven adviseer ik vooral MKB-bedrijven die willen verduurzamen. Maar ik adviseer ook grote projectontwikkelaars die duurzame woonwijken willen maken. De rode draad daarbij is dat je moet samenwerken om succesvol te zijn.
Een aantal jaren geleden raakte ik betrokken bij het Weilandklooster. Bij dat klooster zou ook een voedselbos/moestuin moeten komen. Een grote zoektocht begon naar geschikte locaties.
Die zijn er in Gouda helaas niet veel. Wel waren er mogelijkheden voor de realisatie van losse elementen. Contacten met de gemeente Gouda maakten duidelijk dat de huidige plek, aan de Goejanverwelledijk, een mogelijkheid zou zijn. Voorwaarde was wel samenwerken met de huidige gebruiker, boer Van der Stok. Zoals veel boeren is ook boer Van der Stok zoekende naar mogelijkheden om burgers meer te betrekken bij hun bedrijf. De gesprekken die wij met elkaar voerden waren erg vruchtbaar. Om slagvaardig te werk te kunnen gaan heb ik samen met 4 andere enthousiastelingen Stichting Stadsakker opgericht.
Ik vind het belangrijk dat gezonde groenten van dichtbij voor een zo breed mogelijk publiek beschikbaar komen. Onder leiding van één of twee deskundige boeren, die bekend zijn met groenteteelt en met heel veel vrijwilligers hoop ik dan ook dat we uiteindelijk voor honderden Gouwenaren gezonde groenten kunnen verbouwen.
Wellicht dat het een voorbeeld is voor andere boeren die ook willen omschakelen naar een andere manier van telen en daarbij de samenwerking met de burgers opzoeken. Op die manier komt er meer begrip over en weer. Dat is belangrijk, want we hebben elkaar heel hard nodig.
Ten slotte denk ik dat iedereen die op de stadsakker staat en uitkijkt over de velden met die prachtige en heerlijke groente een beetje verliefd wordt. We blijven altijd dromen, dus mooie aanvullende ideeën zijn altijd welkom. Zoals die drie mannen die een bijenstal willen beginnen. En die dames die een pluktuin erbij willen maken.
Laat het een groene bron zijn waar mensen van allerlei slag samenwerken aan het voedsel van de toekomst.
Bestuurslid & Secretaris
Fred van Ipenburg
Voor mijn pensionering was ik werkzaam als accountant. Ik volgde de ontwikkelingen rondom integrale –duurzaamheidsrapportages. In deze rapportages presenteren organisaties naast cijfers ook of zij duurzaam en sociaal verantwoord opereren. Ik las de interessante -, maar ook schaduwkanten van het wereldwijde goederenverkeer. Zeker waar het ons voedsel betreft valt er nog veel te verbeteren.
Mijn gezin en ik eten al vele jaren vegetarisch. Door mijn cursus ecologisch tuinieren en koken met natuurvoeding, die ik volgde toen ik met pensioen was werd mijn interesse voor lokaal produceren en consumeren nog groter.
Via Erik Wijlhuizen, penningmeester en ook lid van de ontmoetingskerk ben ik gevraagd mee te doen met Stadsakker Gouda. Onze gesprekken gingen daarvoor al met enige regelmaat over eerlijke handel, het huidige voedselsysteem en de enorme milieubelasting die dat met zich meebrengt.
Al jaren ben ik ambassadeur Fair Trade Gouda. Sinds 3 jaar ben ik ook mede-begeleider van verschillende studenten die Gouda (Gemeente en Stichting Fair Trade) helpen bij het realiseren van de 17 Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de Verenigde Naties. Om te komen tot een Inclusief, Duurzaam en Eerlijk Gouda.
Ik hoop dat het ons gaat lukken om een stadsakker op te zetten waar consumenten (h)eerlijk, gezond, lokaal geproduceerd voedsel met zo min mogelijk verspilling, kunnen eten.
De start sinds eind juli 2023 is veelbelovend en het enthousiasme van heel veel mensen des te meer.
Bestuurslid
Marleen Remmen
Ha! Mijn naam is Marleen Remmen, een echte Bourgondiër en zo’n 11 jaar geleden in Gouda komen wonen. Tijdens mijn studie Social Innovation maakte ik kennis met de wondere wereld van ons voedselsysteem. Een branche waar ik nu ruim 8 jaar met volle overgave in werkzaam ben. Duurzame uitdagingen zoals verspilling, lokaal, regeneratieve landbouw, eiwittransitie, natuureducatie en biodiversiteit houden mij bezig als freelance projectmanager, producent en event coördinator.
Een aantal keer per week vind je mij in onze No-Dig moestuin. Waar ik heerlijk kan ontspannen en geniet van alles dat bloeit, groeit en zoemt.
Na lange tijd in Rotterdam en Amsterdam werkzaam te zijn geweest werd het tijd deze ervaring mee te nemen en in te zetten in mijn eigen stad.
Via een studiegenoot hoorde ik over de plannen voor een Stadsakker, een geweldig initiatief waar alles samen komt.
De afgelopen jaren is mij één ding heel helder geworden en dat is de onlosmakelijke verbinding tussen voedsel en natuur. Het huidige voedselsysteem vraagt om verandering. En het motiveert mij enorm om samen met en voor de inwoners van Gouda hieraan bij te dragen door middel van deze prachtige plek.
Coördinator bloemen en kruidentuin
Wilma van Ipenburg
Als vrouw van Fred (bestuurslid Stadsakker) heb ik de zoektocht naar een geschikt stuk grond voor de Stadsakker van dichtbij meegemaakt. Toen die eindelijk gevonden was heb ik meteen aangegeven dat ik graag een stukje wilde gebruiken voor een bloementuin. Van jongs af aan ben ik al met tuinieren bezig. Tuinieren zit in mijn hart en in mijn vingers. Ook ben ik mede-oprichter van Velt Groene Hart.
Kinderen zijn eigenlijk heel graag buiten
In 2020 ben ik de Barbara(moes)tuin gestart. Dit was een verwaarloosde speeltuin in Gouda. Als ik met mijn kleinkinderen naar een speeltuintje ging merkte ik dat ik deze speeltuin altijd vermeed. Ook andere mensen uit de buurt kwam ik regelmatig tegen in de omliggende speeltuinen. Uit een gesprek met de gemeente bleek dat deze speeltuin nog niet in aanmerking kwam voor renovatie. Toen kwam ik op het idee om hier een (moes)tuin voor kinderen aan te leggen. Met hulp van het initiatief “Groen moet je doen” hebben we een mooie tuin aangelegd met hutten van wilgentakken, een zandbak en een blotevoetenpad. Ook staan er verschillende fruitstruiken en bomen waar de kinderen van kunnen snoepen. Inmiddels is de Barbaratuin uitgegroeid tot een plek waar jong en oud graag komt om te spelen of even een kop koffie buiten te drinken met buurtgenoten.
Kinderen zijn eigenlijk heel graag buiten in het groen, alleen ontbreekt het vaak aan groene plekken.
In een bijeenkomst die ik bijwoonde van de schooltuinalliantie (organisatie die scholen begeleidt in de aanleg naar schooltuinen door o.a. te helpen met kennis en subsidieaanvragen) kwam naar voren dat steeds meer mensen voorstander zijn om ‘groen’ weer onderdeel te maken van ons onderwijs. Zij streven ernaar dat alle scholen in Nederland in 2026 weer een schooltuin hebben. Ik hoop dat de Stadsakker in de toekomst ook scholen kan verwelkomen die hier hun schooltuin hebben.
Bloementuin op de Stadsakker
Naast de teelt van groente zijn we op de Stadsakker ook begonnen met een bloemen en kruidentuin. Alles onbespoten, zodat er geen gif in het ecosysteem komt. We krijgen hiervoor financiële steun van “De Groene Motor”. Door gebruik te maken van inheemse bloemen en kruiden ondersteunen wij naast de weerbaarheid van insecten, ook die van onszelf. De bloemen voorzien de insecten van voedsel in de periode dat zij dat nodig hebben. Kruiden doen dat voor de mensen. Onlangs hebben wij een lezing gehad over het gebruik van kruiden voor onze gezondheid door een natuurgeneeskundige. Tijdens zijn lezing zijn de kruiden geplaatst in de kruidenspiraal, die in de ochtend met vrijwilligers van de stadsakker en Velt Groene Hart is gemaakt.
Dit was een groot succes en we zijn zeker van plan vaker dit soort lezingen te organiseren.
Sociale plantenbank heeft een plek op de Stadsakker
Samen met Mascha Bom ben ik actief in een groep die planten redt (plantenbrigade).
Eind vorig jaar kregen wij veel planten aangeboden. We hebben toen een hoekje op de Stadsakker ter beschikking gekregen en geschikt gemaakt voor de opstelling van planten. Samen met de gemeente, woningbouwverenigingen en Present Gouda bieden we mensen, die geen geld hebben om tuinplanten te kopen, de mogelijkheid om die te selecteren.
Dus als u vaste planten over heeft…...
Penningmeester
Erik Wijlhuizen
Jong geleerd is oud gedaan
Ik was om en nabij 10 jaar toen ik mijn eerste vierkante meters moestuin bewerkte. Naast de
waterzuivering in Zoetermeer was in de jaren zestig plek. Rioolslib gebruikte ik om het gewas te laten
groeien. Wat ik mij daar nog van herinner waren het wortelen, bieten en gladiolen. Na mijn studie
watertechnologie heb ik mijn hele professionele leven gewerkt aan milieu en veiligheid bij bedrijven
(nu nog steeds) vanuit mijn eigen bedrijf. Mijn streven was altijd om mens en milieu beter te laten
samenwerken.
Om het ritme van de seizoenen ook weer terug te brengen in ons voedsel, ben ik ongeveer zes jaar
geleden een moestuin gestart bij de volkstuinvereniging Groenakker in Gouda.
Jong geleerd is oud gedaan!
Voedsel verbouwen met een positieve impact
Om die onlosmakelijke verbondenheid tussen mensen en hun omgeving te bekrachtigen werd ik als
vanzelf enthousiast over de stadsakker en doe alweer even mee als penningmeester. Ik zie een zeer
enthousiaste verbinding tussen de mensen om de stadsakker te laten (be) leven. Ik heb er het volste
vertrouwen in dat wij de komende jaren verder zullen groeien en daarmee de stadsakker continuïteit
kunnen geven. Hopelijk inspireert dat weer anderen in de regio. Zodat meer mensen kunnen
genieten van een manier van voedsel verbouwen die een positieve impact heeft op de natuur en de
gezondheid van de consument.
Daar zet ik mij graag voor in.
Coördinator vrijwilligers
Martine Vecht
Mijn naam is Martine Vecht en ik ben coördinator van de vrijwilligers. Ik heb op
de informatiebijeenkomst in februari gereageerd op de oproep voor mensen die wat meer wilden
betekenen voor de Stadsakker. Zo was er behoefte aan een aanspreekpunt voor vrijwilligers.
Omdat Tyara (de vaste tuinder) en het bestuur hun handen vol hadden aan het neerzetten
en runnen van de Stadsakker was een coördinator erg gewenst.
Waar ligt de behoefte van de vrijwilligers?
Momenteel zitten er zo’n 30 vrijwilligers in het kernteam. Er is al veel werk verzet om de akker goed
in te richten, maar er komt natuurlijk ook nog heel veel werk aan. Naast alle zaden en planten die de
grond in moeten, het onkruidvrij houden van de bedden, moet er straks ook geoogst worden. Daar
kunnen we nog heel veel extra handen bij gebruiken. Dan scheelt het dat iemand nieuwe vrijwilligers
op weg kan helpen, maar ook kan gaan onderzoeken waar de vrijwilligers behoefte aan hebben zoals
bijvoorbeeld een extra meehelpdag of wat extra informatie.
Proefondervindelijk aan de slag
Naast vrijwilliger voor de Stadsakker heb ik een eigen bedrijf. Ik geef les aan professional
organizers en begeleid mensen die te veel werk op hun bord hebben. Met moestuinieren heb ik helemaal
geen ervaring. Ik vind het vooral heerlijk om buiten bezig te zijn. Voor heel veel mensen is
werken op het land nieuw en ik merk dat iedereen proefondervindelijk aan de slag gaat. Iedereen
vindt het leuk en is er oké mee dat er weleens dingen kunnen mislukken. Het is een mooi proces.
Ik verwacht ook dat we volgend jaar al zoveel professioneler zullen zijn.
Recepten uitproberen
Ik verheug mij heel erg op de verse groente die hier van het land gaan komen. Acht jaar geleden heb
ik besloten om geen vlees meer te bereiden. Ik was niet de enige in huis die kookte dus vegetariër
werd ik niet. Eenmaal die uitdaging aangegaan merkte ik dat ik er erg creatief door werd. Ik heb ook
een tijdje de vegapakketten van “Hello Fresh” gehad en die recepten gebruik ik nu nog steeds ter
inspiratie. Maar ik heb ook een aantal recepten uitgeprobeerd die in de Stadsakker Sociaalapp
voorbijkwamen toen we de eerste groente van de Stadsakker konden halen. Dat beviel ook erg goed.
Bestuurslid
Ceriel Lucker
Sinds kort ben ik samen met mijn vriendin vanuit Den Haag in Gouda komen wonen. In mijn
zoektocht naar biologische groentepakketten kwam ik in aanraking met Stadsakker. Daar werd ik zo
enthousiast van dat ik mij daar graag voor wilde inzetten. In Den Haag huurden ik en mijn vriendin
jaarlijks een stukje grond van 15 m2 om onze eigen groente en fruit te kweken. Naast dat ik het
heerlijk vind om buiten te zijn, ben ik ook wel gecharmeerd van idee om zelfvoorzienend bezig te zijn.
Verse groente uit eigen tuin smaakt lekkerder, maar het is ook een compleet andere ervaring dan
wanneer je de groente gedachteloos in je boodschappenkar mikt. Door mijn eigen eten te kweken
ben ik mij veel bewuster van het hele proces van klein zaadje tot volwaardige groente en vind ik het
mooi om te kunnen werken met de elementen van de natuur.
Een publieke ontmoetingsplek
Oorspronkelijk kom ik uit Limburg. Daar hadden we openbare hoogstamboomgaarden. De provincie
Limburg had deze aangelegd om bepaalde fruitrassen te behouden. Door onduidelijkheid onder
wiens verantwoordelijkheid deze boomgaarden vielen, werden ze verwaarloosd. Er is toen een
burgerinitiatief ontstaan met mensen die de fruitbomen gingen snoeien. Ik had mij daar ook bij
aangesloten. Later organiseerden we tussen de bomen o.a. ook picknicks, plukdagen en filmavonden
met een opblaasbaar scherm om maar zoveel mogelijk mensen te laten genieten van de mooie
boomgaarden. Door op kleine schaal het fruit te verkopen kwam er genoeg geld binnen om de
activiteiten mee te financieren. Het zou mooi zijn als we hier ook iets soortgelijks kunnen bereiken
waarbij de Stadsakker een publieke ontmoetingsplek wordt.
De afgelopen decennia zijn veel natuurlijke landschapselementen verdwenen
In mijn werk bij het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit houd ik mij vooral bezig
met het terugbrengen van de natuurlijke processen en elementen binnen de landbouw ter
bevordering van de biodiversiteit. Als voorbeeld kun je denken aan houtwallen, eggen en kruidenrijk
grasland. Werkt dat eigenlijk wel dat terugbrengen van landbouwelementen en natuurlijke
processen? De afgelopen decennia zien we juist dat veel natuurlijke landschapselementen zijn
verdwenen. De grote uitdaging is dat we 180 graden moeten draaien in onze kijk en waardering van
o.a. houtwallen. Daarom doen we ook veel onderzoek, zodat we kunnen onderbouwen waar we op
de langere termijn goed aan doen.
Praktisch komt het voor mij allemaal samen bij de Stadsakker. Hier kan iedereen zelf ondervinden
wat natuurinclusieve landbouw, eten met de seizoenen en biodiversiteit inhoudt.